حضرت خديجه اولين همسر پيامبر اسلام صلي الله عليه و آله و سلم و اولين زني كه اسلام آورد و مادر فاطمه زهرا كه از زنان مشهور تاجر عرب و حجاز به شمار مي رفت. پدرش خويلد بن اسد و مادرش فاطمه (دختر زائدة بن اصم بن….) كه سلسله آنها از "لوي" با پيغمبر اكرم و ساير هاشميان، مشترك مي شود. خديجه از طرف پدر با رسول خدا، عموزاده و نسب هر دو به "قصي بن كلاب" مي رسد. او از خانواده هاي اصيل و اشراف مكه است. تولد او نيز در مكه و چندين سال قبل از «عام الفيل» بوده است. حضرت خديجه قبل از ازدواج با رسول خدا، ۲ بار شوهر كرده بود كه هر دو از دنيا رفته بودند او از شوهر دوم خود ("ابوهالة بن ….تميمي" ) فرزندي داشت كه نامش "هند" بود كه از همين جهت به او لقب "ام هند" دادند. عده اي از علماي بزرگ معتقدند كه خديجه قبلا ازدواجي نكرده بود و فرزندان منتسب به او، مربوط به خواهرش است.
بانوي ثروتمند حجاز و تجارتش
در آن زمان كه مردم مكه، از راه تجارت امرار معاش مي كردند خديجه نيز از آنجا كه از ثروتمندان مكه و كارهاي تجارتي مي كرد و چندين شتر در دست كارگزاران او بود كه در اطراف كشورهايي مثل شام، مصر و حبشه، رفت و آمد و دادوستد داشت، وقتي آوازه درستي و امانتداري و خوش خلقي رسول خدا را شنيد و لقب "محمد امين" را از او ديد، در پي مذاكراتي كه با ابوطالب، عموي پيغمير كرد "محمدامين " را در كاروان تجارتي خود، در امور مربوط به دادوستدهايش انتخاب كرد و از آن پس پيامبر گرامي اسلام در دوران جواني در سفرهاي تجارتي براي حضرت خديجه سود فراواني بدست آورد. در سفري كه پيغمبر براي تجارت به شام رفت، حضرت خديجه غلام خود "ميسره" را همراه او كرد و دستور داد تا همه جا، او را همراهي و مراقبت نمايد. درشهر بصري در نزديكي شام به راهبي به نام "نسطورا" برخورد كردند كه او به غلام، از آينده پيغمبر و نبوت او خبر داد و از طرفي سود بسياري عايد آنها شد كه تا آن موقع، در هيچ سفري به اين اندازه نبود. بعد از برگشت از شام، ميسره، احوالات سفر و گفتار راهب و مشاهداتش را كه از عظمت و معنويت محمد بود، براي خديجه تعريف كرد و از همين جا بود كه او را مشتاق همسري با "محمد امين" نمود.
ازدواج خديجه با رسول خدا
با وجودي كه مردان ثروتمندي از قريش چون "ابوجهل بن هشام" و "عقبة بن ابي معيط" از او خواستگاري كرده بودند ولي خديجه كه شيفته درستكاري و امانتداري و مكارم اخلاقي و جهات معنوي او شده بود، خود، پيشنهاد ازدواج داد و برخلاف سنت هاي ازدواج در ميان اعراب جاهلي آن زمان، مال و ثروت زيادي از دارائيش را به محمد، هديه كرد. محمدامين نيز اين پيشنهاد را پذيرفت و مراسم عقد آنها با حضور عموهاي پيامبر و بستگان خديجه كه از هه مشهورتر پسرعموي او "ورقة بن نوفل" بود انجام و خطبه عقد توسط "ابوطالب" كه بزرگ بني هاشم و عمو و كفيل پيامبر بود، اجرا شد. مهريه آن حضرت بنا به نقل برخي تاريخ ۲۰ شتر و بنا به نقل بعضي ۱۲ اوقيه و نيم كه پانصد درهم مي شود، بود. بر سر اين جريان زنان مكه رابطه شان را با خديجه قطع و او را تنها گذاشتند. حضرت رسول در آن موقع ۲۵ سال و خديجه بنا به اقوال مختلف بين ۴۰ تا ۲۸ سالگي بوده اند. براي اطلاع كامل به كتب مربوطه مراجعه شود. او اولين همسر رسول خدا بود و تا وقتي كه حيات داشت هيچ زن ديگري اختيار نكرد و ثمره اين ازدواج، دو پسر بنام قاسم و عبدالله كه هر دو قبل از بعثت پيامبر از دنيا رفتند و ۴ دختر بنام زينب، ام كلثوم، رقيه و فاطمه زهرا سلام اله عليها بود. فاطمه زهرا، بعد از بعثت به دنيا آمد.
شمه اي از فضايل حضرت خديجه
اولين زني كه در نزد پيامبر از احترام و محبوبيت خاصي برخوردار بود.
۱- حديث مشهوري ميان اهل شيعه و اهل سنت است كه پيغمبر فرمود: از مردان گروه زيادي به كمال رسيدند ولي از ميان زنان فقط چهار زن كه عبارتند از: آسيه دختر مزاحم (زن فرعون)، مريم دختر عمران، خديجه دختر خويلد و فاطمه دختر محمد صلي الله عليه و آله و سلم.
۲- و نيز فرمود: بهترين زنان بهشت چهار زن هستند: مريم دختر عمران، خديجه دختر خويلد، فاطمه دختر محمد ص، آسيه دختر مزاحم.
۳- در تفسير عياشي از امام باقر عليه السلام، از رسول خدا روايت است كه فرمود: درشب معراج چون بازگشتم، از جبرئيل پرسيدم آيا حاجتي داري؟ جبرئيل گفت: خديجه را از طرف خداوند و از جانب من سلام برسان.
۴- او يك همسر فداكار و ايثارگر، بهترين ياور براي رسول خدا و در تمام مشكلات و سختي هاي پي در پي و تبعيدها و محاصره هاي پيامبر، قوي ترين پشتييان و همراه او بود. اموال خود را در راه اهداف الهي همسرش و گسترش و تقويت اسلام، بخشش كرد و با ثروت بسيارش در راه تثبيت و پيشرفت اسلام، بسيار موثر بود.
۵- او زني با كمال و با شخصيت و با فضيلت بود و از همين رو از زنان ديگر ممتاز و پيامبر خدا او را بسيار دوست مي داشت.
برخي وقايع دوران زندگي حضرت خديجه با رسول گرامي اسلام
۱- تجديد بناي خانه كعبه و حكميت رسول خدا كه در ۳۵ سالگي رسول اكرم اتقاف افتاد (مراجعه به كتب مربوطه)
۲- مبارزه با بت پرستي و اختلاف بين بت پرستان، توسط مردان و سران جامعه آن روز
۳- بعثت رسول اكرم و پيغمبري آن حضرت
۴- جنگ هاي پيغمبر
وفات؛ مدفن
حضرت خديجه مدت ۲۵ سال در خانه پيامبر اسلام زندگي كرد و وي در سال دهم بعثت در دهم ماه رمضان و به مدت كوتاهي بعد از وفات "ابوطالب" عمو و سرپرست پيغمبر از دنيا رفت. آن سال را "عام الاحزان" سال اندوها گفته اند. مرقد او در «حجون مكه» در قبرستان ابوطالب كنار قبر عبدالمطلب، ابوطالب و عبدمناف مي باشد.